Misschien wel de belangrijkste drijfveer voor iedereen in het team: DE BEDOELING. Klinkt spannend, maar wat is het? Het heeft iets te maken met het feit dat DOEN ooit is begonnen als een project zonder regels…
Voor ons betekent werken vanuit de bedoeling dat we ons steeds af blijven vragen: Wat is ons doel? Wat is de meest logische manier om daar te komen? Draagt de werkwijze die we hanteren daaraan bij of bij nader inzien toch niet?
Werken vanuit de bedoeling = blijven reflecteren.
Wat willen we samen bereiken en wat is daarvoor dan de meest logische aanpak?
We zijn ervan overtuigd dat je alleen écht goed werk kunt leveren én trots op je werk kunt zijn, als je ook vól gelooft in de aanpak van je werk. Een regel (lees: kader, instrument, werkwijze, ongeschreven regel, ‘zo doen we dat nu eenmaal’) kan daar zeker aan bijdragen, zolang we maar begrijpen WAAROM we iets doen. Het is voor ons werkplezier dus van groot belang om de toegevoegde waarde van een regel te doorgronden. Pas dan kunnen we achter onze werkwijze staan en er ook trots op zijn. Dit heeft dus als keerzijde dat we dus ook echt teleurgesteld zijn als we iets moeten doen wat we niet begrijpen of kunnen uitleggen.
De bedoeling is heilig, de regel niet
Regels en procedures zijn ooit bedacht met een bepaalde bedoeling. Deze bedoeling is vrijwel altijd heel erg nuttig. We vragen deskundigen om de bedoeling van een regel uit te leggen, zodat we de essentie ervan begrijpen. Samen met deze deskundigen bedenken we ook wat ervoor nodig is om deze bedoeling te borgen in ons project.
De bedoeling borgen is niet per se hetzelfde als het opvolgen van de regel! Soms is een regel namelijk vermomd als middel. Bijvoorbeeld: je moet dit stappenplan doorlopen, je moet dit plan opstellen, je moet deze rapportage invullen. Het helpt om bij middelen te checken of deze je daadwerkelijk dichter bij het beoogde doel van de regel brengen. Soms is een ander middel in jouw situatie veel zinvoller. Wij zijn niet bang voor de dialoog hierover, want juist die helpt ons – en de deskundigen zelf vaak ook! – om meer inzicht te verkrijgen.
Checkvraag bij regels die middelen voorschrijven: helpt het middel in jouw situatie om het achterliggende doel van de regel te bereiken?
Door zaken ter discussie te durven stellen, samen af te wegen hoe we werken en welke afspraken daarbij nodig zijn, voorkomen we verspilling. Onze afspraken en werkwijze mogen afwijken van bestaande regels en procedures, zolang ze binnen de vigerende wet- en regelgeving blijven, uitlegbaar en zinvol zijn in het licht van de bedoeling.
Tips voor werken vanuit de bedoeling
Zorg dat er altijd iemand is die de bedoeling van een regel kan uitleggen.
Iemand (en het liefst natuurlijk meerdere personen) die begrijpt waar de regel vandaan komt, waar hij toe dient, en waarom juist deze regel bijdraagt aan het bereiken van het beoogde doel (lees: de bedoeling). Het heeft geen zin om de bedoeling van een regel alleen op te schrijven. Juist de dialoog hierover helpt aan beide kanten om inzicht te krijgen en daarmee zowel de regel zelf, als de toepassing ervan te verbeteren.
Zorg dat als je een regel toepast, je begrijpt waarom deze regel belangrijk is.
Een kader/regel is een middel om een bepaald doel te bereiken. Het is dus van groot belang dat je weet welk doel er achter een regel zit en hoe de regel bijdraagt aan het bereiken van dat doel. Alleen dan kun je de check doen of hij ook in jouw situatie van toegevoegde waarde is voor het bereiken van het beoogde doel. Mocht je het gevoel hebben dat een regel in jouw situatie niet van toegevoegde waarde is, ga dan het gesprek aan met iemand die er verstand van heeft en verken samen de oplossingen.
In je eentje onder de radar regels ontduiken is geen oplossing. Daar leert de organisatie immers niets van!